Emotieregulatie als basis van het menselijk bestaan

Tegenover de comfortabele emoties van blijdschap en geluk staan nogal wat minder comfortabele emoties: afgunst, angst, jaloezie, schaamte, schuld, verdriet, walging, woede… Daar moet een mens maar mee zien te dealen. Emotieregulatie is echt een primaire levensvoorwaarde, niet minder belangrijk dan eten en drinken.

A fortiori is ‘helpen bij emotieregulatie’ dan ongeveer synoniem met ‘psychotherapie’. Deze knappe monografie van Nelleke Nicolai (o.a. bekend geworden door haar boeken over vrouwenhulpverlening en hulp na seksueel misbruik) behandelt het alfa en omega van het fenomeen. Ze maakt om te beginnen principieel onderscheid tussen affecten (onbewuste reacties op externe prikkels), emoties (deels bewuste en deels onbewuste reacties op prikkels) en gevoelens (emoties waaraan actief een betekenis wordt toegekend).  Het is voor elk mens een kunst om emoties bewust te maken en op een wenselijke manier tot expressie te brengen. Mensen die er gewoonlijk in slagen om ‘positief’ met hun emoties om te gaan (ook als het gaat om ‘negatieve’, pijnlijke emoties) zijn evenwichtig.

Maar natuurlijk zijn er  eindeloos veel omstandigheden denkbaar waarin het evenwichtsgevoel faalt. Het moge duidelijk zijn dat de kunst van het evenwicht door elk mens getraind moet worden, daarbij in voorkomende gevallen geholpen door een coach/hulpverlener.