Transdiagnostische factoren

Het onderzoek naar psychiatrische stoornissen en de behandeling daarvan is veelal gebaseerd op categorale, symptoomgerichte diagnostische classificatiesystemen, waaronder de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM). Deze systemen houden geen rekening met transdiagnostische factoren: klachten die de categorie overstijgen. Veelvoorkomende transdiagnostische factoren zijn slaapproblemen, verstoringen in het zelfbeeld en emotieregulatie, perfectionisme en dwangmatig gedrag.

Transdiagnostische factoren kunnen de behandeling belemmeren, maar ook een oorzakelijk verband hebben met de stoornis. Wanneer een behandelaar oog heeft voor de transdiagnostische factoren verloopt de behandeling succesvoller. Bovendien vermindert dit de kans op terugval.

Eerste Nederlandstalige boek over transdiagnostische factoren
Vanuit hun klinische ervaring en onderzoeksbevindingen leveren toonaangevende auteurs op hun vakgebied een bijdrage aan het eerste Nederlandstalige boek over dit onderwerp. Elk hoofdstuk beschrijft een of meerdere transdiagnostische factoren, maakt de relatie met psychopathologie inzichtelijk en geeft handvatten voor de behandeling. De onderwerpen in het boek zijn gekozen op grond van empirische en klinische bevindingen. Onder meer verslavingsgedrag, eet- en slaapstoornissen, zelfbeeld, existentiële angst en leefstijl komen aan bod.

Gratis behandelprotocol voor alexithymie

Hoofdstuk 7 bespreekt de transdiagnostische factor 'emotionele gewaarwording', het vermogen tot waarneming en begrip van de eigen emoties. Wanneer dit vermogen (ernstig) beperkt is spreekt men van 'alexithymie'. De auteurs van het hoofdstuk hebben een behandelmodule voor alexithymie ontwikkeld: Aangepaste emotional awareness training van Farrell en Shaw. U kunt deze module gratis downloaden en afdrukken voor eigen gebruik.

Voor wie?
Dit boek is een waardevolle aanvulling op bestaande behandelprotocollen en verrijkt het behandelaanbod van de psychiater, psycholoog, psychotherapeut en andere professionals in de ggz.

 Bas van Heycop ten Ham

Bas van Heycop ten Ham is geregistreerd GZ-psycholoog, psychotherapeut en klinisch psycholoog.

Voorheen werkte hij als gedragstherapeut onder andere bij Parnassia te Den Haag, UMCUtrecht afdeling Angst- en dwangstoornissen, Landelijk Kenniscentrum voor Eetstoornissen "De Ursula", het Astmacentrum in Davos en vrijgevestigd in Ruinerwold. Sinds januari 2012 werkt hij bij Medinello revalidatiecentrum en heeft hij zijn eigen psychotherapeutisch praktijk in Zwolle. Naast het runnen van zijn eigen praktijk geeft hij les aan gedragstherapeuten in opleiding.

Bas van Heycop ten Ham is eindredacteur van de boekenserie "Zorgen voor jezelf" van uitgever Boom.

Monique Hulsbergen

Monique Hulsbergen is freelance psycholoog en auteur. Zij werkte 18 jaar als gz-psycholoog/psychotherapeut in de geestelijke gezondheidszorg.

Zij schreef Mindfulness. De aandachtsvolle therapeut (2009), Ik ben altijd ergens anders. Over mindfulness en leven met aandacht (2011), Emoties, wat doe je ermee? (2012) en was zij medeauteur bij de boeken Voluit Leven (2009), Leven met pijn. De kunst van het aanvaarden (2010), Leven met pijn. Praktijkboek voor behandelaars (2011), Praktijkboek gedragstherapie deel 1 en 2  (2012 en 2013) en Dit is jouw leven. Ervaar de effecten van de postieve psychologie (2013), Mindfulness in tijden van tegenslag (2013).

Ernst Bohlmeijer

Ernst Bohlmeijer promoveerde in 2007 op onderzoek naar de effecten van life-review op depressieve klachten en zingeving van mensen in de derde levensfase. Sinds 2011 is hij hoogleraar Geestelijke Gezondheidsbevordering aan de Universiteit Twente. Zijn onderzoek richt zich onder andere op het onderbouwen en evalueren van een persoonsgerichte benadering in de geestelijke gezondheidszorg. Recent publiceerde hij met Gerben Westerhof het boek Psychologie van de levenskunst.